İki Frida - Frida Kahlo

İki Frida, 1939, Tuval üzerine yağlı boya, 173.5 x 173 cm, Museo de Arte Moderno, Mexico City, Meksika.

Frida Kahlo’nun en ünlü resimlerinden olan “İki Frida”, Diego Rivera’yla on bir yıllık evliliğinin sonlandığı 1939’da yapıldı.

Tabloda bir bankta yan yana oturan ve izleyenine bakan iki Frida yer almaktadır. Biri Diego'dan boşanmış sevilmeyen Frida, diğeri Diego'nun sevgilisi Frida’dır.

Soldaki Frida beyaz elbiselidir. Sağdaki Frida ise evlilik sonrası giydiği geleneksel Meksika kıyafeti Tehuana içinde ve yüzü esmercedir. Biri Avrupalı, diğeri Meksikalı giysileri içindedir ve el ele tutuşmuşlardır. Bu Frida’nın yarı Avrupalı ve yarı Meksika Kızılderilisi kökenini akla getirmektedir.

Her iki Frida’nın da kalpleri dışarıdadır. İlk Frida'nın dantel yeleği yırtılmış ve kırık kalbi açıktadır, elinde ise cerrahi bir alet tutmaktadır. Diğer Frida'nın kalbi tamdır, elinde Diego'nun çocukluk resmi minyatür bir portre tutmaktadır. Oval minyatürün kırmızı çerçevesinden, bir plasentadan çıkan göbek kordonunu da andıran uzun, kırmızı bir damar fırlamaktadır. Bu yumurta biçimli portre hem yitik bir bebeği, hem de yitik bir sevgilinin temsili gibidir.

Damar Frida'nın kolunun etrafında dolaşır ve kalbine doğru uzanır. Boşluktan diğer Frida'ya geçip boğazını sarar, kırık kalbine girer ve bir forsepsle kanı durdurduğu kucağında sona erer. Burada kanın akışını geçici olarak durur. Kan damlamaya devam eder ve beyaz kucağından bir başka kan gölü oluşturmak üzere akıp giden bir havuz meydana getirir. Aşağıda, eteğindeki lekeler kırmızı çiçek işlemelerini yansıtmaktadır. Minik, işlemeli çiçeklerin bazıları damlayan kan lekelerine dönüşmüştür.

İki Frida duygusuz yüzleri ile gri-beyaz bir gökyüzünün önüne yerleştirilmiştir. Tam boy otoportrelerinde görüldüğü gibi Frida sonsuz, dümdüz, boş bir alanda yapayalnızdır. Oturduğu bank dışında, objelerden uzaktır. Kendini iki tane çizmesi yalnızlık hissinin verdiği soğukluğu daha da derinleştirmektedir. Diego tarafından terk edildikten sonra artık kendi elini tutmaktadır ve iki varlığını bir kan damarıyla bağlamaktadır.

Frida altı yaşında geçirdiği çocuk felci nedeniyle tam dokuz ay yatalak ve yalnız kalmıştı. Bu süre boyunca hayalinde yarattığı bir arkadaşı ile sık sık zaman geçirmişti. Düşsel dostuna kavuştuğu bir dünyaya inişi “İki Frida” adlı tablosunda vücut bulmuştu.

Günlüğünde İki Frida’da kendini resmettiği ikili portrenin çıkış noktasını açıklarken şöyle yazıyordu:

"Sanırım altı yaşımdayken hayal ürünü küçük bir kız akranımla bir arkadaşlığım oldu. Allende Sokağına bakan odamın penceresine nefesimle buhar yaptım ve bir “kapı” çizdim...

Neşe dolu bir acelecilikle hayalimde bu “kapıdan” geçtim. “Pinzon” adlı sütçü dükkanına kadar ilerledim. Pinzon'un O'sundan içeri girdim ve çabucak, hayali arkadaşımla her zaman buluştuğumuz yere kadar indim. Onun ne görüntüsünü ne rengini hatırlıyorum. Ama kesinlikle pürneşe biriydi ve sessizce gülerdi sürekli. Çevikti ve sanki uçar gibi dans ederdi. Dans ederken onu dikkatlice izlerdim ve aynı zamanda sorunlarımı anlatırdım. Hangilerini? Hatırlamıyorum. Ama o, sesimden her şeyi anlardı... Pencereye döner ve cama çizili olan o kapıdan geçerdim. Ne zaman? Ne kadar zamandır onunlaydım? Bilmiyorum. Bir saniye de olabilirdi, binlerce yıl da... Mutluydum. “Kapıyı” elimle silerdim ve o “kaybolurdu.” Sevinç içinde, sırrımla evimin verandasında koştururdum. Her seferinde sedir ağacı altındaki yerimde çığlıklar ve kahkahalar atardım. Bu büyük mutluluğuma ve küçük kızın canlı anısıyla birlikteliğime şaşırırdım. Bu büyülü dostluğun üzerinden otuz dört yıl geçti. Onu her hatırladığımda hayali arkadaşım yeniden canlanır ve benim dünyamda büyüdükçe büyür."

Yararlanılan Kaynaklar;

Jamis, R., (2016). Frida Kahlo: Aşk ve Acı, Onbirinci Basım, Everest Yayınları, İstanbul.

Herrera, H., (2003). Frida, Birinci Basım, Bilgi Yayınevi, Ankara.

Burrus, C., (2011). Frida Kahlo: Kendi Gerçeğimin Resmini Yapıyorum, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.

Turani, A., (2010). Dünya Sanat Tarihi, On Dördüncü Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul.

Haz.Danyıldız, C., (2010). Bilmeniz Gereken 50 Tablo, Birinci Baskı, Tempo, İstanbul.